Phòng cháy chữa cháy là trách nhiệm chung của toàn dân, toàn xã hội, vì an toàn PCCC có liên quan trực tiếp tới tính mạng, tài sản của con người, của nhân dân.

"Nhất thủy, nhì hỏa" hay "Giặc phá không bằng nhà cháy" là kinh nghiệm được nhân dân ta đúc kết bao đời về hậu quả của thiên tai lũ lụt và hỏa hoạn gây ra. Sức tàn phá của giặc hỏa vô cùng khủng khiếp, mà nếu không có những biện pháp phòng chống, ngăn chặn và xử lý kịp thời, thì thiệt hại về người cũng như tài sản sẽ rất lớn.

Đánh giá đúng mức về sự nguy hiểm của hỏa hoạn, ngay từ ngày 4/10/1961, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Pháp lệnh quy định của nhà nước đối với công tác Phòng cháy, chữa cháy (PCCC). Đây chính là một trong những pháp lệnh ban hành sớm nhất của Nhà nước ta. Năm 1996, Chính phủ quyết định lấy ngày 4/10 là “Ngày toàn dân phòng cháy, chữa cháy”. Quyết định đúng đắn này thể hiện rõ sự quan tâm sát sao, chủ trương nhất quán, xuyên suốt của Đảng và Nhà nước đối với sự nghiệp PCCC, đồng thời khẳng định công tác PCCC là trách nhiệm của toàn dân, trong đó lực lượng Cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ (CNCH) giữ vai trò nòng cốt.